Anders Władysław
(1892-1970),
generał, polityk. 1914-17 porucznik kawalerii
w armii carskiej. Od 1917 w I Korpusie Polskim
w Rosji (pułk ułanów krechowieckich). Od 1918
w WP. Uczestnik powstania wielkopolskiego 1918-1919
oraz wojny polsko-bolszewickiej 1919-1921. 1923
ukończył Szkołę Wojenną w Paryżu. W maju 1926
szef sztabu wojsk rządowych dowodzonych przez
generała J. Malczewskiego (przewrót majowy). 1928-37
dowodził Wołyńską, następnie (do 12 IX 1939) Nowogródzką
Brygadą Kawalerii, z którą wszedł w skład
armii "Modlin" generała E. Przedrzymirskiego-Krukowicza.
Od września 1939 w niewoli radzieckiej,
internowany przez NKWD we Lwowie i w Moskwie.
Zwolniony po podpisaniu 30 lipca 1941 układu polsko-radzieckiego,
1941-42 dowódca Armii Polskiej w ZSRR, 1942-43
Armi Polskiej na Wschodzie, następnie 1943-46
II Korpusu Polskiego, z którym walczył m.in. pod
Monte Cassino.W lutym 1945 ostro skrytykował ustalenia
jałtańskie(jałtańska konferencja). Od lutego do
maja 1945, wobec pozostawania generała T. Komorowskiego
w niewoli, pełnił obowiązki Wodza Naczelnego,
po złożeniu urzędu objął ponownie dowództwo II
Korpusu Polskiego.
27 września 1946 pozbawiony obywatelstwa
polskiego przez Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej
(pośmiertnie przywrócono mu obywatelstwo po upadku
rządów komunistycznych).
1946-54 pełnił tytularną funkcję
Wodza Naczelnego i Głównego Inspektora Sił Zbrojnych.
Patronował powstaniu Skarbu Narodowego. 8 sierpnia
1954 wszedł do Rady Trzech. Współorganizator Zjazdu
Polski Walczącej (1966), związanego z obchodami
Millennium Chrztu Polski. Autor pracy: Bez ostatniego
rozdziału. Wspomnienia z lat 1939-1946 (1949).
Pochowany na polskim cmentarzu wojennyn na Monte
Cassino.
|