Bitwa pod Łomiankami

Bitwa pod Łomiankami miała miejsce podczas kampanii wrześniowej w rejonie wsi Łomianki niedaleko Warszawy w dniu 22 września 1939 r. pomiędzy niedobitkami wojsk polskich z Armii Pomorze i Poznań pod dowództwem gen. Mikołaja Bołtucia (ok. 5 tysięcy żołnierzy) a wojskami niemieckimi, którymi dowodził płk Wilhelm Brandt (ok. 9- 10 tysięcy żołnierzy,  ok. 100 czołgów i pojazdów opancerzonych)[1].
 

21 września 1939

Nad oddziałami 17 DP pozostałymi w rejonie Palmir objął dowództwo gen. Mikołaj Bołtuć. Dnia 21 IX gen. Bołtuć postanowił przebić się do Warszawy na czele sił z 17 DP i batalionu 14 PP mjra Kundy[2].

22 września 1939

Po zmierzchu gen. Bołtuć wyruszył z siłami obrony Palmir na Łomianki, kawalerią wzdłuż nie istniejącego dziś toru kolejowego, by przebić się do Warszawy. Nie podołały bagnety zaporom ckm, moździerzy i artylerii. Starczyło impetu na przełamanie pierwszej pozycji. Uderzyły z boku niemieckie zmotoryzowane odwody, a od tyłu oddziały z 29 DPzmot. Kres walki nastał dopiero po południu, gdy wśród żołnierzy gen. Bołtucia pozostali polegli lub ranni.

Pośród wielu setek poległych byli: gen. Bołtuć, płk Parafiński, z- ca dowódcy 12 p. uł. mjr Juniewicz, dowódca batalionu, mjr Kunda, dowódca dywizjonu 14 mjr Lubicz- Nycz, oficer sztabu 25 DP kpt. Serwatkiewicz i 30 innych oficerów[3]. Ogółem polskie straty wyniosły około 3000 ludzi.

Bój pod Łomiankami zamknął cykl dwutygodniowych walk objętych nazwą "Bitwa nad Bzurą".

[1] A. Wesołowski, Nieznana relacja z walk pod Łomiankami we wrześniu 1939r., Gazeta Łomiankowska, Nr 19 (204).

[2] M. Porwit, Komentarze do historii polskich działań obronnych 1939 roku, Warszawa 1939, s. 322- 323.

[3] Tamże s. 323.

Jan Nocoń