Lotna
Tematyka
polskiego września ukazana z innej - bardzo kontrowersyjnej
w swoim czasie strony. Film przedstawia losy szwadronu
kawalerii - swoistego przemijającego symbolu historii
narodowej. Ułani przybywają do pewnego dworku,
odpoczywają - tytułowa klacz - Lotna zostaje podarowana
rotmistrzowi na służbę w polskim wojsku.
Losy Lotnej ukazane są na tle polskiej
pięknej jesieni, wiejskich pejzaży z ludźmi zajętymi
pracami polowymi, a z drugiej strony przetaczającej
się gdzieś obok wojennej machiny wraz jej nieodłącznymi
atrybutami - czołgami i samolotami, wybuchami,
krwią i setkami żołnierzy. W filmie jest scena,
która weszła do historii polskiego kina - szarża
ułańska na koniach i z szablami na niemieckie
czołgi, rotmistrz ginie, a Lotną zajmuje się Jerzy.
Film jest bolesnym pożegnaniem z
polską romantyczną tradycją wojny przy użyciu
koni, szabli i lanc. W końcowej scenie Lotna ginie
zastrzelona i następuje symboliczne przełamanie
ułańskiej szabli przez ocalałego kawalerzystę.
Piękny i wzruszający film o tradycji, jej znaczeniu
w świadomości narodowej. W latach 50-tych wywołał
dyskusję o polskim wrześniu 1939 r.
Andrzej Wajda i Wojciech Żukrowski jako autorzy
scenariusza potraktowali pierwowzór literacki
filmu bardzo umownie. "Nie traktuję tego
filmu jako rozrachunku z przeszłością. Pragnę
jedynie wzruszyć widzów, pokazać im zderzenie
wojny z jesienią, tą najpiękniejszą u nas porą
roku, gdy ludzie zbierają plony swej pracy. I
chciałbym tym filmem pożegnać piękną narodową
tradycję" - mówił Andrzej Wajda.
Szwadron kawalerii jest symbolem
świata, który choć już odszedł, przetrwał w świadomości
narodowej. Grupka bohaterów mimo wojny i nieubłaganie
zbliżającego się końca pewnej, romantycznej w
gruncie rzeczy epoki tworzy odrębny, zamknięty
świat. Historia zdaje się toczyć gdzieś z boku.
W warstwie fabularnej film składa sie z pięciu
sekwencji, tak przez samego reżysera opisanych
- "Pierwsza, to prezentacja szwadronu w jesiennym
plenerze i przybycie kawalerzystów do pałacu.
Lotna zostaje przekazana rotmistrzowi przez właściciela
miejscowych włości. Sekwencja druga przedstawia
popas w dworku szlacheckim i pobliskiej wsi, trzecia
zawiera osławioną szarżę na czołgi, śmierć rotmistrza,
powrót do wsi, ślub podchorążego Jerzego z nauczycielką
Ewą. Sekwencja następna obejmuje marszrutę szwadronu
przez zatłoczone drogi, popas w lesie, bomardowanie,
śmierć Jerzego. Sekwencja ostatnia pełni wyraźnie
funkcję symbolu - śmierć Lotnej i złamanie szabli
przed żołnierską tułaczką przez jednego z ocalałych
ułanów szwadronu." [PAT]


Galeria








|