Karski. Raporty tajnego emisariusza

Stanisław Maria Jankowski

Bohater tej książki urodził się jako Jan Kozielewski, ale do historii przeszedł jako Karski. We wspomnieniach tych, którzy go znali, najczęściej był "Witoldem", choć miał dokumenty na nazwiska  Kanicki, Kucharski, Piasecki i wiele innych. Wydostał się z sowieckiego obozu dla jeńców i z niemieckiego pociągu jadącego również do obozu, uciekł gestapowcom ze szpitala w Nowym Sączu.

Ani razu nie wystrzelił do okupantów, ale był dla nich śmiertelnie niebezpieczny, bo przez granice kilkunastu krajów Europy przenosił zmikrofilmowane dokumenty zdradzające wiele ich tajemnic. Niektóre bezbłędnie odtwarzał z pamięci.
Znał najważniejszych polityków i wielu wojskowych polskiego podziemia. Z informacjami o terrorze w okupowanym kraju, o zbrodniach na Żydach i zagrożeniu ze strony komunistycznego podziemia dotarł do polityków w Londynie i w Waszyngtonie; jego raporty czytał Winston Churchill, przyjął go prezydent Roosevelt. W 1944 roku opublikował w USA bijącą rekordy popularności na całym świecie książkę Story of a Secret State. Po wojnie Jan Karski został studentem, a później profesorem Georgetown University w Waszyngtonie. Wykładał w Pentagonie.

KARSKI. Raporty tajnego emisariusza to niezwykła książka o niezwykłym człowieku. Po śmierci jej bohatera inny legendarny emisariusz, Jan Nowak-Jeziorański, stwierdził, że blizny na rękach "Witolda" po próbie samobójstwa, której dokonał, by chronić towarzyszy z podziemia, "to najwyższe odznaczenie, jakie mógł otrzymać, wyższe chyba nawet od Orderu Orła Białego".

Stanisław Maria Jankowski - absolwent historii Uniwersytetu Jagiellońskiego, jako publicysta debiutował w 1965 r. Autor tysięcy publikacji w prasie krajowej i zagranicznej, także polonijnej, oraz słuchowisk radiowych i scenariuszy do filmów dokumentalnych dla TVP Historia. Twórca wielu wystaw historyczno-dokumentalnych, eksponowanych m.in. w Nowym Jorku, Londynie, Paryżu, Bostonie, Lwowie i wielu innych miastach. Spod jego pióra wyszło dwadzieścia książek poświęconych Armii Krajowej i zbrodni katyńskiej. Wieloletni redaktor "Biuletynu Katyńskiego", konsultant historyczny filmu Katyń w reżyserii Andrzeja Wajdy. REBIS w 2009 r. wydał jego - oraz Jolanty Drużyńskiej - Wyklęte życiorysy, książkę o polskich bohaterach II wojny światowej, których zamiast wdzięczności czekały po wojnie więzienne kraty, strzał w tył głowy, a w najlepszym razie zapomnienie.