Karabin 7,92mm wz. 98 i wz. 98a "Mauser"

Po zakończeniu I wojny światowej Polacy dysponowali różnorodną zbieraniną karabinów wszystkich armii. Posiadali około 24 typy karabinów i około 22 typy karabinków, m.in. francuskie Lebele wz. 1886 i Barthiery, niemieckie Mausery wz. 1898, rosyjskie Mosiny wz. 1891, autro-węgierskie karabiny Mannlichera wz. 1895 i Werndla wz. 1873, amerykańskie Winchestery wz. 1895 oraz japońskie Arisaka wz. 1905.

Postanowiono dokonać ujednolicenia posiadanych karabinów i karabinków. Początkowo wybór padł na broń francuską, lecz w 1921 roku, na mocy ustaleń Traktatu Wersalskiego, przyznano Polsce maszyny i surowce niemieckiej fabryki broni w Gdańsku. W czerwcu 1921 roku zapadła decyzja o przyjęciu karabinu Mausera 7,92mm wz. 1898 jako podstawowego wyposażenia piechoty.

Mausery były na wyposażeniu armi niemieckiej od 1871 roku i szybko stały sie popularne również w innych państwach. Najwyższe uznanie zyskał model z 1898 roku Gewehr 98. Broń ta była nowoczesna i niezawodna, lecz jednocześnie skomplikowana i droga w produkcji. Mimo tego wzór 98k był podstawowym karabinem Wehrmachtu do końca drugiej wojny światowej - jego produkcja osiągneła 11 milionów sztuk.

Maszyny do produkcji Mauserów przewieziono do Warszawy do fabryki Gerlacha, gdzie wcześniej powstał zakład remontowy broni. Z wydzielonej części fabryki utworzono Państwową Fabrykę Karabinów, która w 1922 roku rozpoczeła produkcję Mauserów.

Po dwóch latach produkcji zaniechano produkcji karabinów w związku ze zmianami w założeniach taktyki walki. Postanowiono wtedy wprowadzić do uzbrojenia lżejsze karabinki. W latach 1931-32 ponownie postanowiono uzbroić piechurów w cięższe karabiny o zasięgu 1200-1500m. Produkcja karabinów 7,92mm wz. 98a "Mauser" ruszyła dopiero w 1936 roku z powodu długiego okresu leżakowania drewna niezbędnego do produkcji. Różnił się on od swojego poprzednika kilkoma drobnymi ulepszeniami identycznymi jak w karabinku wz. 29. Karabiny wz. 98a produkowała Fabryka Broni w Radomiu. Do 1939 roku wykonała 44500 sztuk tej broni.

We wrześniu 1939 roku na wyposażeniu pozostawało około 311000 sztuk karabinów 7,92mm wz. 98 i wz. 98a "Mauser".

Dane techniczne

Galeria