Czołg lekki Renault R-35

Konstrukcja

W 1935 roku Francuzi rozpoczeli produkcję czołgu lekkiego Renault R-35, który miał zastąpić pamiętającego I-szą wojnę światową FT-17. Uzbrojony był w armatę krótkolufową Puteaux SA wz. 1918 37mm i karabin maszynowy MAC 31 7,5mm. Czołgi produkowane w późniejszym okresie były uzbrojone w armatę o długiej lufie. Czołg mógł zabrać do 100 pocisków do działa oraz 2400 naboi do karabinu.

Pojazd był napędzany silnikiem benzynowym o mocy 82KM, który pozwalał na rozwinięcie szybkości 20km/h po drodze i 14km/h w terenie. Silnik zużywał wtedy 212 litrów paliwa na 100km, a bak mieścił 170 litrów.

Poszczególne elementy czołgu były łączone za pomocą nitów, jedynie wieża była odlewana w całości i była niemal taka sama jak w czołgu Hotchkiss H-35. Czołg był dobrze opancerzony: przód 30mm, boki i tył po 40mm, spód i góra po 14mm, a wieża od 30 do 40mm.

Załogę czołgu stanowiły dwie osoby. Dowódca musiał dowodzić wozem, obsługiwać działo i obracać wieżę, obsługiwać radiostację (w późniejszych wersjach) oraz obsługiwać karabin. W wielu sytuacjach podołanie tym czynnościom w czasie walki było niemożliwe przez co czołg tracił na wartości bojowej. R-35 mógł spełniać również specjalne zadania saperskie - holowanie, odminowywanie lub dostarczanie materiałów piechocie przebywającej w okopach.

Użycie bojowe we Francji

W momencie ataku Niemiec na Francję armia francuska posiadała 1200 czołgów R-35. Był on najliczniejszym francuskim czołgiem w maju 1940 roku. Zgodnie z założeniami francuskiej doktryny wojennej czołg miał być wykorzystywany jedynie jako bezpośrednie wsparcie piechoty. Działo Putenaux z uwagi na małą szybkość początkową pocisku nadawało się tylko do zwalczania siły żywej przeciwnika oraz gniazd ckm. Pocisk był w stanie przebić pancerz jedynie najsłabszych niemieckich czołgów PzKpfw. 1 i PzKpfw. 2 i to z bardzo małej odległości: 400 - 500m. Przy tym był łatwym łupem dla cięższych niemieckich czołgów. Dodatkową wadą R-35 była bardzo mała prędkość, którą mógł rozwinąć. R-35 był w okresie miedzywojennym eksportowany do Rumunii, Jugosławii i Turcji.

Użycie bojowe w Polsce

W 1938 roku Wojsko Polskie także kupiło 2 sztuki R-35 i poddało je testom w Biurze Badań Technicznych Broni Pancernych. Czołg nie spełniał stawianych wymagań, podobnie jak Hotchkiss H-35. Wojsko Polskie chciało kupić czołg Somua S-35, ale rząd francuski nie wyraził na to zgody. W kwietniu 1939 roku, wobec zbliżającego się konfliktu z Niemcami i braku możliwości zwiększenia produkcji rodzimego czołgu 7TP, zakupiono 100 egzemplarzy R-35. Pierwsza partia 50 (lub 49) czołgów R-35 i 3 H-35 została dostarczona w lipcu. Tafiła do 12 Batalionu Pancernego w Łucku. We wrześniu z części czołgów sformowano 21 Batalion Czołgów Lekkich. Powierzono mu obronę przedmościa rumuńskiego. Kilka egzemplarzy wcielono do oddziału pancernego w składzie grupy "Dubno", która wzieła udział w walkach z Niemcami pod Kamionką Strumiłową oraz z Sowietami pod Krasnem. 34 czołgi z 21 Batalionu Czołgów Lekkich, nie biorąc udziału w walkach, 18 września przekroczyły granicę Rumuńską i zostały internowane. Jedynie 6 z nich zostało oddelegowanych do oddziałów ON broniących Stanisławowa, a nastepnie połączyły się one z cofającą się 10 Brygadą Kawalerii Zmotoryzowanej. Druga partia czołgów nie dotarła do Polski. W połowie września została skierowana do Tunezji.

Dane techniczne czołgu R-35

Galeria